14 Nisan 2022’de Elon Musk, Twitter’ı satın almak için 44 milyarlık bir teklifte bulunarak gündeme gelmişti. 27 Ekim itibariyle Musk, Twitter’ı satın aldı. Bunu takip eden 2-3 haftada ise tam manasıyla bir kaos ve kaos içine girildi. Birinci etapta öne çıkan olay, verifikasyon ve 8 dolara satın alınabilecek ‘blue check mark’, yani mavi tik oldu. diğer yandan satın almayı takip eden Twitter’ın işgücünün neredeyse %50’sinin işten çıkarılması paniğe yol açtı. Twitter’ın kontratlı işçisinin birçoklarının gitmesi ve en az 1.200 çalışanın ayrılması ile Twitter kullanıcıları web sitesinin çökeceği ve kapatılacağını düşünerek telaşa girdi. Hatta ‘#RIPTwitter’ üzere hashtag’ler yayılmaya başladı. Kısaca özetlediğimiz bu toplumsal medya kaosu, Fazla sayıda hukuksal soru ve meseleye yol açtı.
Kısaca Anlatım etmek gerekirse bütün bu olanlar, Twitter’ın hem çalışanlarına karşı hem kullanıcılarına karşı etik ve türel problemler ve sorumluluklar bakımından sorgulanmasını beraberinde getirdi. Toplumsal medya kaosu olarak isimlendirdiğimiz bu telaş verici durumun yakın gelecekte nelere yol açacağı merakla bekleniyor. Lakin şu Lahza için Özellikle Fazla Çok sayıda çalışanın işten çıkarılması/ayrılması sebebiyle telif hakkı ihlali – içerik kaldırma sistemi hayli yavaşladı. Bu durumu içerik değişiminde görebiliriz. mesela şu an, satın almadan önceki periyotta pek rastlanmayan bir formda; saatlerce erişilebilir kalan, kısımlara bölünmüş sinema sinemaları tweet olarak yayınlanmaya başlamış durumda. Twitter’ın, telif ihlallerine yönelik dert verici Denetim kaybı kendisini kapital piyasası ve kripto varlıklar ekosisteminde de gösteriyor. Çünkü borsalar, parayla alınmış “mavi tık”lı hesapların manipülasyon riskini geçen hafta Tasa bir formda test etti. Birebir halde FTX – Binance süreci büsbütün Twitter tabanlı bir tavşana kaç tazıya tut oyununa dönüştü.
Bu yazıda, öne çıkan olayları hem türel bir nazar açısıyla hem de kripto varlıklar açısından Twitter’ın gündeme gelebilecek sorumluluklarını değerlendireceğiz.
Ödemeli Verifikasyonun Yarattığı Sorunlar
Twitter, gelirinin yüklü kısmını reklam hizmetlerinden elde ediyor. Musk ise web sitesine bir Cin abonelik hizmeti olan, kullanıcılara 8 dolar karşılığında mavi verifikasyon/doğrulama tık’ı satmayı önerdi. Doğrulanmış kullanıcılar ferdî yahut resmi profillerin olduğu web sitelerinde görülebilir. Doğrulanmış profiller ekseriyetle Ünlü Amel insanlarının, sanatkarların, siyasi kişiliklerin, markaların resmi hesapları.
Bu doğrulama sistemi aslında Düzmece hesapların tespit edilmesi ve dezenformasyonun önüne geçilmesi için, eksiksiz olmasa da epey pratik bir sistem. Hakikaten, yeni uygulama ile ortaya çıkan meseleler bu noktada baş verdi. Mavi renkli doğrulama görseli için 8 dolar ödeme yapan kullanıcılar, profillerini istedikleri İsim ve fotoğraf altında düzenleyebildi. Bunun üzerine Ünlü siyasi figürler ve sanatkarların ismiyle verifikasyonlu, yani güya hakikaten gösterilen kişiymiş üzere hesaplar ortaya çıktı.
Bu aboneli, verifikasyonlu hesapların kurbanlarından biri ilaç şirketi olan Eli Lilly and Company oldu. Düzmece lakin verifikasyonlu hesap oluşturularak bir tweet atıldı. ‘İnsülinin artık fiyatsız olduğunu duyurmaktan heyecan duyuyoruz’. Daha sonra bu hesap kapatılsa da olan oldu. Tweet, kaldırılmadan Evvel 1.500’den Çok retweet ve 10.000’den Çok zevk aldı. İlaç şirketinin payları 368 milyar dolardan 346 milyar dolara düştü. Devrin iktisat raporlarına nazaran milyarlarca dolarlık piyasa pahası bir anda silindi. Şirket, nihayet birkaç aydır yükseliş eğilimindeyken birinci fiyat raporlamasına Geri dönmek için hala gayret ediyor. Bunu takip eden ABD’de insülin fiyatlarının yüksekliği ile ilgili tartışmalar çıktıkça Eli Lilly, gerçek hesabından, özür dileyen bir İzah yapma gereği duydu.
Marka Açısından Sorunlar
Amerikalı beyzbol koçu Tony La Russa’nın 2009 yılında Twitter’da kendi ismine Düzmece bir sayfa açılması sebebiyle web sitesine dava açmıştı. La Russa, Düzmece hesabın Değerli ölçüde duygusal kahır ve prestij zedelenmesine yol açtığını öne sürmüştü. Bunun üzerine mavi tik onay uygulaması ortaya çıkmıştı. Mavi tik, olağanda bir hesabın gerçek olduğunu doğrulamakta ve teyit etmekte. Doğal ki bu verifikasyon durumu marka hukuku bakımından da Sorun yaratmakta. Sağlıklı işlemeyen bir doğrulama ve kategorize etme uygulaması markaların ortasında prestij zedeleyen, güve sarsan sonuçlara yol açabiliyor. Uzmanlara nazaran Özellikle taklit hesaplar, marka bazlı dolandırıcılık ve işletmeler için kimlik avı dolandırıcılığında artış ihtimalini yükselten faktörler. Bu durumda Kötü etkilenmeye en Fazla meyilli olanlar küçükler ve yaşlılar.
Eli Lilly olayında görüldüğü üzere Düzmece hesaplardan atılan tweet’lerin piyasa üzerinde epeyce Aka tesirleri olabiliyor. Bunun kripto varlık şirketlerine de birebir formda tesir yaratabileceğini söylemek yanlış olmayacaktır. Bir yanlış tweet’in atılması ile milyonların, hatta milyarların bir anda, Geri dönüşü olmayan bir formda kaybedilmesi Muhtemel olabilir. Gerçekten FTX – Binance tazı tavşan oyununda yaşanan kayıplar en az FTX’in alıcı fonlarını yetkisiz teminat süreçlerine mevzu etmesi kadar ziyana yol açar nitelikte.
,Verifikasyon, Botlar ve Bunların Kripto Varlıklara Yansıması
Musk, yaptığı açıklamalarda Twitter’ın Önemli bir ‘bot’ sorunu olduğunu tekraren vurguladı. Bu açıklamalarına Karşın kendi profili üzerinden, Twitter kullanıcılarına Doland Trump’a ilişkin Twitter hesabına yapılan erişimin pürüzünün kaldırılıp kaldırılmaması ile ilgili bir anket yayınlamakta bir gariplik görmedi. Datalara nazaran ankette yüksek sayıda oy kullanıldı. Sonunda Trump’ın hesabı tekrar açıldı. Ankete olan yüksek iştirak ise gurur vurgusuna mevzu oldu. Sanal anketler Fikir almak için kullanışlı olabilir lakin pek muteber değiller. Pekala bu durum Twitter üzere bir toplumsal medya platformunda neden Ehemmiyet taşıyor? Birtakım kuruluşlar tarafından yapılan araştırmalara nazaran Twitter’da bulunan bot sayısı epeyce yüksek olup, Bazen araştırmalara nazaran bot oranı %20’ye kadar çıkıyor.[1] Münasebetiyle botlar Özellikle bir nazar açısını, yanlış haber ve bilgileri yaymak konusunda epeyce kullanışlıdır. Bu manada bunun ne kadar besbelli bir Sorun olduğunu bilerek Twitter anketlerine güvenilmemelidir. Öte yandan ise bunun kripto varlıklar açısından yarattığı tehlikeli bir durum var. Twitter’da kripto piyasası ile ilgilenenler tarafından anketler sık kullanılıyor ve genelin görüşlerini almanın bir yolu olarak görülüyor. Bu da anket sonuçlarının yatırım eğilimlerini belirlemesine tesir ediyor. Twitter’ın kripto varlıkların reklamları ve anket yönlendirmeleri bakımından piyasaya Yargıç bir pozisyonda olduğunu söylemek yanlışlı olmayacaktır. Bunun da birçok yasal sonucu Laf konusu.
Musk çerçeveye girmeden Evvel de Mevcut olan bot problemini şu anda uygulanan siyasetler şimdi pek çözebilmiş değil. Gerçekten aktüel satış siyasetine nazaran bir anda binlerce mavi tikli hesap ortaya çıkabilir. Kripto ile ilgilenen toplulukların Twitter’da buluşabilmesinin önüne botlar tarafından Daimi bildiri almak, konuşmaları spam’lamak, yanlış bilgi yaymak üzere faaliyetler gerçekleşiyor. Bu hem yanlış bilgilerin yayılmasına hem de spam yapıldığı için hakikat bilgilere erişmenin zorlaşmasına yol açıyor. Birinci bakışta ayrım edilmese de bu durum Özellikle tecrübesiz yahut deneyimsiz kripto varlık kullanıcıları için hayli tehlikeli hale gelebilir.
Bunlara ek olarak Twitter, kullanıcıların belli platformlardan NFT pazar yeri listelerini görüntülemelerine müsaade verecek ve koleksiyon eserleri alıp satmalarını sağlayacak bir düğme içereceğini vadediyor. Hala test basamağında olan entegrasyon şu anda dört belli ortağın pazar yerleriyle çalışıyor:
Solana merkezli pazar yeri Magic Eden,
çok platformlu NFT pazar yeri protokolü Rarible,
Flow blok zinciri yaratıcısı Dapper Labs ve
spor merkezli platform Jump.trade.
Toplu olarak, bu pazar yerleri Ethereum, Solana, Flow, Polygon, Tezos ve Immutable X iç olmak üzere Türlü blok zinciri ağlarını kapsıyor.[2]
Açıklamaya nazaran bu özellik blok zincirinden bağımsız, yani temaslar ortak bir pazaryerinden olduğu sürece bütün ağlar desteklenmekte. Olumlu gözüken bu özellik, bu mevzular ile ilgilenecek Özel bir ünitenin var olması halinde işlev sağlayabilir. Ne Mevcut ki şimdiki durumda, Twitter’in sağlam bir takıma sahip olmadığını düşünenlerin çoğunlukta. O sebeple bu kademede bu teşebbüsleri başlatmak şimdi erken olabilir.
Son durum Nedir?
Mavi tikli verifikasyon uygulaması nihayet olaylardan sonra durdurulmuştu. Musk’ın 22 Kasım’da yaptığı açıklamaya nazaran taklit edilmelere karşı nasıl tedbirlerin alınacağı çözülene dek şimdilik mavi tik yine uygulanmayacak.
Bununla Bir arada dikkat çeken bir durum web sitesinin nihayet iki haftadır uyguladığı siyasetlerin reklam şirketlerini epeyce Kötü etkilemesi oldu. Kripto şirketleri için Örneğin token promosyonları açısından dikkat cazibeli bir durum. Musk, Misli bir Anlatım özgürlüğü siyaseti uyguladığından Twitter üzerinde şiddete eğilimli, ırkçı ve cinsiyetçi tweet’ler daha Fazla yaygınlaşmaya başladı. Artık bunları monitör eden bir deneyimli bir kadro yok. Yasa dışı içerik süratli bir halde kaldırılamıyor. Kullanıcıların timeline’ları kusurlu, aldatıcı, manipülatif tweet’lerin işgaline açık. Twitter’ın elde ettiği gelirin Aka bir kısmının reklamdan. Fakat özetlediğimiz durum reklam gelirlerinin dramatik bir biçimde düşmesine yol açabilir. Bu Twitter için felaket demek. Tabi bu türlü bir toplumsal medya platformunun çökmesi yahut kullanıcı – penetrasyon kaybı yaşaması tıpkı vakitte şirketler, işletmeler, yeni teknolojiler, yatırımcılar için en Kötü senaryo. Umarız Twitter mavi tık deneyiminde olduğu üzere ölçmeden biçmez. aksi halde FTX – Binance kaosunda olduğu üzere 2 günde 10-15 milyar dolarlık sansasyonel kayıplar tekrar edebilir.
[1] How Many Bots Are on Twitter and Does It Matter?, MAXWELL TIMOTHY, 03/08/2022. https://www.makeuseof.com/how-many-bots-on-twitter/
[2] Twitter Will Allow Users to Buy and Sell NFTs Through Tweets, Andrew Hayward, 17/10/2022, https://decrypt.co/113007/twitter-buy-sell-nfts-tweets-magic-eden-dapper-rarible
Av. Mete Tevetoğlu ve Stj. Av. Sabrin Albayrak’ın kaleminden…
Yorum Yok